Cztery minigranty studenckie na rok akad. 2021/22

Członkowie naszego Koła złożyli cztery wnioski o dofinansowanie projektów naukowych w ramach tegorocznej edycji konkursu minigrantów studenckich. Z radością informujemy, że wszystkie cztery wnioski zostały rozpatrzone pozytywnie przez Rady Dyscyplin Naukowych i uzyskały finansowanie w wysokości 8 000 zł każdy.

Trzy projekty będą realizowane przez członków zespołu dr hab. Izabeli Młynarczuk-Biały, który naukowo zajmuje się badaniem zjawiska zwanego entozą. Entoza jest to aktywne wnikanie jednej komórki nabłonkowej do wnętrza sąsiedniej komórki nabłonkowej. Zjawisko to po raz pierwszy opisano w 2007 roku i od tego czasu wiele zespołów naukowych z całego świata stara się zrozumieć regulację i przebieg entozy na poziomie molekularnym, a także ocenić jej znaczenie kliniczne. Również i nasze projekty wpisują się w te nurty badawcze.

1. Badanie roli szlaku MEK/ERK w regulacji procesu entozy (nr 47/M/MG/N/21) Dotychczas scharakteryzowano rolę wielu kinaz w przebiegu entozy, jednak nie badano pod tym kątem kinaz MEK i ERK - należących do jednego z najważniejszych szlaków przekazujących sygnał do proliferacji. Dobór tych kinaz wynika z uzyskanych przez nas (jeszcze nieopublikowanych) wyników analizy preparatów histopatologicznych raka piersi. W tej grupie nowotworów liczba entoz była wyższa w rakach HER2-dodatnich niż w rakach HER2-ujemnych. Dlatego chcemy sprawdzić, czy wyższa liczba entoz w rakach HER2-dodatnich może wynikać z wyższej aktywności kinaz MEK i ERK w tych nowotworach. Badanie przeprowadzimy na liniach komórkowych. W komórkach zmienimy aktywność kinaz MEK/ERK za pomocą inhibitorów drobnocząsteczkowych, a następnie wymieszamy komórki traktowane inhibitorami z komórkami kontrolnymi. Sprawdzimy, czy komórki ze zmienioną aktywnością MEK/ERK częściej tworzą entozy i czy częściej są komórkami zewnętrznymi, czy wewnętrznymi.
   

2. Analiza roli podoplaniny i białek ERM (ezryny, radyksyny, moezyny) w procesie entozy (nr 65/M/MG/N/21) Celem pracy jest analiza na poziomie molekularnym roli białek błonowych: podoplaniny oraz ERM (ezryny, radyksyny, moezyny) w procesie formowania struktury "komórka w komórce". W tym przypadku dobór białek również opiera się o nasze wcześniejsze doświadczenia - dotychczas pracowaliśmy nad białkami SRC i podoplaniną, a uzyskane wyniki wskazują na rolę obu tych białek w przebiegu entozy.
   

3. Analiza zjawiska entozy w mikromacierzach raka żołądka (nr 73/M/MG/N/21) Poza eksperymentami prowadzonymi na liniach komórkowych zajmujemy się także preparatami histopatologicznymi ludzkich nowotworów. W tym projekcie planujemy zająć się rakami żołądka i ocenić, czy obecność lub liczba entoz widocznych w chorych tkankach koreluje z różnymi cechami klinicznymi nowotworów, np. wiekiem pacjentów, stopniem zaawansowania TNM albo stopniem złośliwości. Taka analiza może nie tylko dostarczyć dowodów na kliniczne znaczenie entoz, ale także wskazać na możliwy kierunek dalszych badań. Materiałem badawczym będą mikromacierze tkankowe (preparaty zawierające fragmenty tkanek od wielu różnych pacjentów). Po wykonaniu barwień, np. immunohistochemicznych, będziemy mogli zdigitalizować preparaty i przeanalizować uzyskane zdjęcia pod kątem liczby entoz.

Czwarty projekt będzie realizowany przez zespół dr Anety Ścieżyńskiej.

Udział genu ABCA4 w utrzymaniu potencjału różnicującego komórek naskórka (nr 71/M/MG/N/21)

Najnowsze badania dotyczące genu ABCA4, poparte naszymi wynikami, wskazują na ekspresję genu ABCA4 nie tylko w komórkach fotoreceptorowych, jak dotychczas sądzono, ale również w komórkach mieszków włosowych, a także w warstwie podstawnej naskórka. Funkcja genu ABCA4 w komórkach skóry pozostaje jednak wciąż nieznana. Z naszych wstępnych obserwacji wynika, że ekspresja genu ABCA4 ulega zmniejszeniu w komórkach zróżnicowanych, wskazując, że młodsze, niezróżnicowane komórki będą wykazywać większą jego ekspresję. Może to sugerować, że substrat transportowany przez białko ABCA4, czyli pochodna retinoidów i fosfolipidu błonowego, jest niezbędna do utrzymania prawidłowego fenotypu komórek macierzystych. W związku z powyższym, celem niniejszej pracy jest określenie zależności między ekspresją genu ABCA4, a stopniem zróżnicowania keratynocytów, jak również skorelowanie tej ekspresji z ilością lipofuscyny odkładanej w zróżnicowanych komórkach. Bezpośrednim rezultatem niniejszej pracy będzie ustalenie roli transportera ABCA4 w różnicowaniu i proliferacji keratynocytów.

Serdecznie gratulujemy zdobycia finansowania na badania i życzymy powodzenia w realizacji eksperymentów!